Bespreking van het boek "Slow Democracy" door Jeanine Broens
“De natiestaat als sluiswachter.”
Wat na de coronacrisis?
Velen laten zich verleiden tot allerlei bespiegelingen. Over de collectieve keuzes die we best maken laat David Djaïz zijn licht schijnen in zijn boek Slow Democracy (Uitgeverij Pluim Amsterdam/Antwerpen, juni 2020).
Dit boek is in Frankrijk een ongelooflijke bestseller en inspireert het politieke debat.
De auteur David Djaïz (Frankrijk 1990) studeerde politicologie aan de Ecole Normale Supérieure en de Ecole Nationale d'Administration in Parijs. Later bekwaamde hij zich verder in Oxford en in Princeton (USA).
Momenteel is hij hoge ambtenaar bij de inspectie van Financiën en is docent bij het prestigieuze Sciences Po..
Het probleem dat de auteur breedvoerig, maar op een bevattelijke manier analyseert is de ongebreidelde globalisering vanaf de jaren tachtig.
Wat ziet hij als de kwalijke gevolgen van deze evolutie?
- De kloof tussen arm en rijk wordt steeds groter met als gevolg sociale onrust (protesterende boeren, stakende leraren, gele hesjes.....).
- De verhouding tussen kapitalisme en democratie komt uit balans. De multinationals kregen de kans om de wereld te veroveren. Door de uittocht van de rijken is de sociale cohesie verrafeld, de middenklasse uitgehold en de verzorgingsstaat uitgekleed.
- De solidariteit tussen burgers van hetzelfde land verminderde.
Hoe kunnen we ons lot weer in eigen handen nemen ?
David Djaïz houdt een pleidooi voor de natiestaat. Dit is de enige actor volgens hem die de globalisering kan beheersen en democratisch kan bepalen:
- welke delen van de economie aan de “nomadische wereldmarkt” moeten worden overgelaten zoals informatie- en kennisstromen. De slagkracht en het concurrentievermogen van deze activiteiten moeten gewaarborgd blijven.
- welke delen best worden overgelaten aan regionale en lokale economieën dicht bij huis. Dit noemt de auteur de sedentaire, circulaire, vertraagde productieketens.
De covid-19-pandemie heeft nog meer dan de financiële crisis van 2008 onze kwetsbaarheid blootgelegd. Strategische activiteiten moeten gerelokaliseerd worden, zoals de medicijnproductie, de voeding, de energievoorziening e.a..
Wat is het positieve effect? Deze vertraging van de globalisering creëert een nieuwe solidariteit
- tussen hoger opgeleide “nomaden” en lager opgeleide “sedentairen”
- tussen het centrum van de grootstedelijke gebieden en de periferie
- tussen welvarende en achtergestelde regio's en herstelt de verzorgingsstaat.
- Deze nieuwe architectuur van de mondialisering komt ook het klimaat ten goede.
Ook Europa kan mee als Grote Sluis van de globalisering fungeren. Het brengt de democratische natiestaten samen in een gemeenschappelijk project.
“Dit is een intelligent en hoopgevend boek.” (Caroline De Gruyter, NRC handelsblad)
Oordeelt u zelf ! Veel leesplezier !
Jeanine Broens
